Çalışan kadınların gebelik izni kaç gün? Çalışan annelerin hakları neler?

Çalışan Kadınların Temel Hakları ve İzinler

Çalışma hayatında kadın sayısının giderek arttığı günümüzde, kadınların temel hakları da önemli bir merak konusu haline gelmiştir. Adıyaman Milletvekili ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Resul Kurt, özellikle anne adaylarının hakları üzerine kapsamlı bilgiler sunmaktadır. İşte gebelik dönemi ve doğum sonrası için geçerli olan izinler ve haklar:

2023 yılı itibarıyla kadınların iş gücüne katılım oranının yaklaşık %36 olduğu gözlemlenmektedir. Evlilik ve doğum gibi önemli dönemlerde kadınların, erkeklerden farklı haklara sahip olduğu da bilinmektedir. Bu bağlamda, iş hayatında bulunan anne adaylarının gebelik izni, bu farklı haklar arasında en önemlilerinden biridir.

Gebelik Döneminde Toplam 16 Hafta İstirahat

Çalışma hayatında pozitif ayrımcılık ilkesi gereği, kadın işçilere gebelik ve analık durumunda çeşitli haklar tanınmıştır. Gebelikle ilgili haklar şunlardır:

• Gebelik döneminde gece çalıştırmanın yasak olması,
• Günlük çalışma süresinin en fazla 7,5 saat olması,
• Gebeliğin 32’nci haftasından başlayarak 40’ıncı haftaya kadar, toplamda 16 hafta istirahat raporu hakkı.

Bu istirahat süresi, çoğul gebelik durumunda doğum öncesi rapor için 10 hafta olarak uygulanmakta ve toplam istirahat süresi 18 haftaya kadar çıkabilmektedir.

Analık Hali Hakkı: Günlük En Fazla 7,5 Saat Çalışma

Analık dönemindeki haklar da şunlardır:

• Gece çalıştırma yasağı,
• Günlük çalışma süresinin en fazla 7,5 saat olması,
• İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alarak haftalık çalışma süresinin yarısında çalışma imkanı,
• İstirahat raporunun sona ermesinden itibaren 6 aya kadar ücretsiz izin alma hakkı,
• Çocuk ilkokula başlayıncaya kadar kısmi süreli çalışma hakkı.

Yarım çalışma dönemi için gelir kaybını telafi eden yarım çalışma ödeneği ve istirahat dönemi için geçici iş göremezlik ödeneği uygulamaları mevcuttur. Ancak, 6 aya kadar ücretsiz izin ve kısmi süreli çalışma döneminde gelir kaybını engelleyecek bir destek bulunmamaktadır.

Son olarak, çocuk 1 yaşına gelinceye kadar her bir iş günü için 1,5 saat süt izni kullanım hakkı bulunmaktadır. Hekimler tarafından uygun görülmesi durumunda analık nedeniyle alınan istirahat raporu uzatılabilir, ancak süre kısaltma mümkün değildir. Çalışan kadınlar, talep ettikleri takdirde ve doktorun onayı ile gebeliğin 37’nci haftasına kadar çalışabilirler. Bu durumda veya erken doğum gerçekleştiğinde, kullanılamayan istirahat süreleri doğum sonrası raporuna eklenmektedir.